การจัดการความรู้
การจัดการความรู้คือ
กระบวนการที่เป็นเครื่องมือหรือวิธีการเพิ่มมูลค่าหรือคุณค่าของกิจการขององค์กร
กลุ่มบุคคล หรือเครือข่ายของกลุ่มบุคคลหรือองค์กรการจัดการความรู้ไม่ได้มีความหมายเพียงแค่การนำ
“ความรู้” มา “จัดการ” แต่มีความหมายจำเพาะและลึกซึ้งกว่านั้นมาก
การจัดการความรู้ ประกอบด้วยกิจกรรมแลกระบวนการต่อไปนี้
• การขุดค้นและรวบรวมความรู้
คัดเลือกเอาไว้เฉพาะความรู้ที่จำเป็นสำหรับการใช้ประโยชน์ ทั้งจากภายในองค์กรและจากภายนอกองค์กร
นำมาตรวจสอบความน่าเชื่อถือ และความเหมาะสมกับบริบทของสังคมและขององค์กร
ถ้าไม่เหมาะสมก็ดำเนินการปรับปรุง
• การจัดหมวดหมู่ความรู้
ให้เหมาะสมต่อการใช้งาน
• การจัดเก็บ ความรู้
เพื่อให้ค้นหาได้ง่าย
• การสื่อสารเพื่อถ่ายทอดความรู้
• การจัดกิจกรรมและกระบวนการเพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้
• การวิเคราะห์
สังเคราะห์ เพื่อยกระดับความรู้
• การสร้างความรู้ใหม่
• การประยุกต์ใช้ความรู้
• การเรียนรู้จากการใช้ความรู้
การจัดการความรู้เริ่มที่ปณิธานความมุ่งมั่น
(purpose) อันยิ่งใหญ่ร่วมกันของสมาชิกขององค์กร
กลุ่มบุคคล หรือเครือข่าย ที่จะร่วมกันใช้ความเพียรดำเนินการจัดการความรู้
ด้วยวิธีการและยุทธศาสตร์อันหลากหลาย เพื่อใช้ความรู้เป็นพลังหลักในการบรรลุเป้าหมายตามความมุ่งมั่น
เพื่อประโยชน์ขององค์กร กลุ่มบุคคล เครือข่าย และยังประโยชน์อันไพศาลให้แก่สังคมในวงกว้างด้วย
การจัดการความรู้มีความหมายกว้างกว่าการจัดการสารสนเทศ
กว้างกว่าการจัดการข้อมูล และกว้างกว่าการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการจัดการความรู้
จะต้องมีการจัดการครบทั้ง 3
องค์ประกอบของความรู้คือ ความรู้ฝังลึกในคน ความรู้แฝงในองค์กร และความรู้เปิดเผย
รวมทั้งจะต้องมีเป้าหมายเพื่อการพัฒนากิจกรรมหลัก (core activities) ขององค์กร กลุ่มบุคคล หรือเครือข่าย
การจัดการความรู้
จะต้องดำเนินการในลักษณะที่บูรณาการอยู่ในกิจกรรมหรืองานประจำ ไม่ถือเป็นกิจกรรมที่แยกจากงานประจำ
ต้องดำเนินการโดยไม่ทำให้สมาชิกขององค์กรรู้สึกว่ามีภาระเพิ่มขึ้น
การจัดการความรู้เน้นการดำเนินการเกี่ยวกับคนในองค์กร
กลุ่มบุคคล หรือเครือข่าย ผลของการจัดการความรู้วัดจากผลงาน วัฒนธรรมองค์กร
สินทรัพย์ทางปัญญาขององค์กร และความสามารถในการสร้างนวัตกรรมหรือการปรับตัวขององค์กร
การจัดการความรู้
มีทั้งการจัดการความรู้ที่ดี และการจัดการความรู้ที่เลว
การจัดการความรู้ที่ดีมีลักษณะลงทุนน้อย แต่ได้ผลกระทบมาก การจัดการความรู้ที่เลว
เป็นการจัดการความรู้ที่ได้ผลไม่คุ้มค่าการลงทุน
พื้นฐานสำคัญต่อความสามารถในการจัดการความรู้
คือ ความเป็นองค์กรเรียนรู้ (Learning
organization) หรือ
องค์กรเคออร์ดิก (chaordic organization) และการที่สมาชิกขององค์กรเป็นบุคคลเรียนรู้
(learning person)
ในเรื่องการจัดการความรู้ ไม่มีสิ่งใดหรือหลักการใดสำคัญยิ่งกว่าจินตนาการและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
กลุ่ม
ผู้ดำเนินการจัดการความรู้จะต้องมั่นใจที่จะใช้จินตนาการและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์เพื่อการจัดการความรู้อย่างเต็มที่มีความเป็นอิสระที่จะคิด
มีความมั่นใจที่จะคิด และนำความคิดมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันอย่างสร้างสรรค์
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการคิดร่วมกันผ่านการกระทำ
เพื่อเป้าหมายบรรลุความมุ่งมั่นที่กำหนดร่วมกันในภาพกว้าง
การจัดการความรู้จะต้องเชื่อมโยงกับกิจกรรมเกี่ยวกับความรู้ที่หลากหลาย เช่น
การสร้างความรู้(วิจัย)
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นวัตกรรม การศึกษา การพัฒนาคน วัฒนธรรมการเรียนรู้
องค์ประกอบของการจัดการความรู้
การจัดการความรู้เป็นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการแปรข้อมูล
(data) เป็นข้อสนเทศ (information) แปรข้อสนเทศเป็นความรู้ (knowledge) และใช้ความรู้เพื่อปฏิบัติการ
(action) โดยที่ไม่หยุดอยู่แค่ระดับความรู้ แต่จะยกระดับไปถึงปัญญา
(wisdom) คุณค่า ความดี ความงาม
ในระดับของข้อมูล
มีการบันทึกข้อมูลจากการทำงาน มีการค้นหาหรือขุดค้น (mining) รวบรวมข้อมูล นำมาตรวจสอบกรองเอาไว้เฉพาะข้อมูลที่น่าเชื่อถือและสำคัญต่องานขององค์กร
นำมาจัดหมวดหมู่เพื่อให้ประมวลเป็นข้อมูลได้ง่าย จัดเก็บเป็นฐานข้อมูลได้อย่างเป็นระบบ
ให้ค้นหาได้ง่าย นำไปสู่การจัดบริการข้อมูล มีกิจกรรมเพื่อถ่ายทอด
และแลกเปลี่ยนข้อมูล
กระบวนการแปรหรือประมวลข้อมูลไปเป็นข้อสนเทศ
ประกอบด้วย การกรองเอาไว้เฉพาะข้อมูลที่แม่นยำ และเกี่ยวข้องกับเรื่องนั้น
นำมาตีความ หรือจัดรูปแบบ (pattern) ภายใต้กรอบบริบท (context) ของเรื่องนั้น ๆ
ในระดับข้อสนเทศ มีการเลือก
จัดหมวดหมู่ จัดหีบห่อ (ให้เหมาะและยวนใจผู้ใช้) จัดเก็บ ให้บริการ ถ่ายทอดแลกเปลี่ยน
และนำไปใช้ประโยชน์
กระบวนการแปรข้อสนเทศไปเป็นความรู้
เป็นกระบวนการภายในคน และกระบวนการระหว่างคน โดยนำข้อสนเทศมาตีความ เปรียบเทียบ
ตามบริบทขององค์กร เป้าหมายขององค์กร และสิ่งแวดล้อมขององค์กร ได้เป็นความรู้โดยที่ความรู้นั้นอาจมีพลังในระดับของการทำนายในระดับความรู้
มีการดำเนินการส่งเสริมหรือสร้างเงื่อนไข ให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้ (knowledge sharing)ภายในองค์กร ไม่มีการปิดบังความรู้
มีการยกระดับความรู้ให้ลึกซึ้งหรือเชื่อมโยงยิ่งขึ้น
อาจยกระดับขึ้นไปถึงความเข้าใจในกระบวนทัศน์ใหม่ มีการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้
ประกอบการกำหนดนโยบาย, ประกอบการตัดสินใจเลือกแนวทางใด
แนวทางหนึ่งในหลาย ๆ ทางเลือก
หรือใช้ในการทำงานให้ประสบความสำเร็จสมความมุ่งหมาย แล้วเกิดการเรียนรู้ร่วมกันจากการกระทำนั้น
(เกิดปัญญา)
และภาคีผู้มีส่วนร่วมในการจัดการความรู้ได้รับผลจากความสำเร็จและเกิดปิติสุข
เมื่อมีการประยุกต์ใช้ความรู้เพื่อกิจการใดกิจการหนึ่ง
ก็มีการสังเกตและเก็บข้อมูลจากกิจกรรมนั้น นำไปแปรเป็นข้อสนเทศ และความรู้
สำหรับนำมาประยุกต์ใช้ให้เกิดผลงานที่ดียิ่งขึ้น เป็นวัฏจักรหมุนเวียน ไม่รู้จบ
เป็นวัฏจักรแห่งการจัดการความรู้เพื่อพัฒนาการและปัญญา
การจัดการความรู้ คือ
เครื่องมือพัฒนาผลงานของบุคคล องค์กร เครือข่าย และพัฒนาสังคมในภาพรวมในยุคสังคม-เศรษฐกิจบนฐานความรู้
การจัดการความรู้มีอยู่แล้วตามธรรมชาติในทุกคน
ทุกองค์กร ทุกเครือข่าย และทุกสังคม แต่เป็นการจัดการความรู้ที่ทำโดยไม่มีระบบแบบแผน
ขาดพลัง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น